15 Σεπτεμβρίου 2022: ‘Πράσινη Ναυτιλία: μύθος η πραγματικότητα?’ ‘Green Shipping: myth or reality?, με τον καθ. Ντίνο Αρκουμάνη

Την Πέμπτη, 15 Σεπτεμβρίου 2022 ξεκίνησε μια σειρά διοργανώσεων με κεντρικό θέμα τη Ναυτιλία. Την πρωτοβουλία αυτή που σκοπεί στη διαμόρφωση της αντίστοιχης ενωσιακής πολιτικής -επίκαιρη λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και προφανώς ενδιαφέρουσα από ελληνικής πλευράς- εγκαινίασε ο γνωστός για θέματα ενέργειας καθηγητής Ντίνος Αρκουμάνης, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Μητροπολιτικού Κολλεγίου. Μεταξύ άλλων, πήραν ενεργό μέρος ο πρέσβης Ι. Γκίκας, αν. μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην ΕΕ, ο πρέσβης της Ελλάδας στο Βέλγιο Διονύσης Καλαμβρέζος, ο αν. μόνιμος αντιπρόσωπος στο ΝΑΤΟ Β. Σέκερης, ο νέος Γεν. Γραμματέας του Ευρωπαϊκού Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος Θανάσης Μπακόλας, οι βασικοί χειριστές της πολιτικής αυτής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Γ. Κορκόβελος, Π. Λαμπριανίδης και στη ΜΕΑ Ε. Σταμούλη και Θ. Μαρδάκη. Κατά το διάλογο που ακολούθησε αξιολογήθηκε θετικά και η ελληνική καινοτομία DeepSea για τη βελτιστοποίηση της κατανάλωσης και μείωσης ρύπων από τα ποντοπόρα πλοία. Ο πρόεδρος του Δικτύου Σπύρος Παππάς έκλεισε την προβληματική που αναπτύχθηκε, επιφυλασσόμενος για τα επόμενα βήματα, αφού προηγουμένως συμβουλευθεί την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, η συμμετοχή της οποίας είναι conditio sine qua non.
Σε κάθε περίπτωση, η εκκίνηση είναι το ήμισυ του παντός. Η συνέχεια που θα δοθεί θα κτίσει πάνω στα πρώτα συμπερασμάτα:
Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία αναπόφευκτα θα επιβραδύνουν την πορεία της παγκόσμιας ναυτιλίας προς την απανθρακοποίηση. Το φυσικό αέριο παρά τη μεγάλη αύξηση της τιμής του που ακολουθει τις περιορισμένες παροχές του αγωγού Nord Stream 1 προς την Ευρώπη, κατοχυρώνει τη θέση του σαν μεταβατικό καύσιμο υπό τη μορφή LNG που μεταφέρεται σε όλο τον κόσμο από πλοία που συχνά ανήκουν σε Έλληνες πλοιοκτήτες. Η πρώτη φάση της απανθρακοποίησης θα εστιάσει σε καύσιμα πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα (μεθάνιο, μεθανόλη, συνθετικό μεθάνιο..) και θα συνοδευθεί από την επιταχυνόμενη ανάπτυξη συστημάτων δέσμευσης, χρήσης, αξιοποίησης και αποθήκευσης άνθρακα (CCSU), ώστε να επιτευχθεί τελικά μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Η επόμενη φάση που θα εστιάσει σε πράσινα καύσιμα (αμμωνία και υδρογόνο) ίσως θα πρέπει να συνοδευτεί, παρά τις κοινωνικές και νομικής φύσεως αντιρρήσεις που υπάρχουν και στην Ελλάδα, με την περαιτέρω ανάπτυξη μικρών φορητών πυρηνικών αντιδραστηρίων (SNR) που θα επιτρέψουν την παραγωγή πράσινου υδρογόνου σε ποσότητες ικανές να επιταχύνουν τους στόχους για το 2050.
Η πράσινη ναυτιλία σίγουρα δεν είναι μύθος αλλά για να γίνει πραγματικότητα, έστω και μακρινή, θα πρέπει μέσω της συνύπαρξης δημοσίων και ιδιωτικών φορέων να αντληθούν ποσά αρκετά μεγαλύτερα του €1 τρισεκατομμυρίου για να προωθηθούν, παράλληλα με την ανάπτυξη των πράσινων καυσίμων, συμπληρωματικές τεχνολογίες όπως η ανάπτυξη συστημάτων CCSU και μικρών πυρηνικών αντιδραστήρων 4ης γενεάς. Δεν μοιάζει δυνατό να επιτευχθεί η απανθρακοποίηση μόνο μέσω των πράσινων καυσίμων χωρίς τις παραπάνω συμπληρωματικές τεχνολογίες, των οποίων η ανάπτυξη έχει ήδη καθυστερήσει σημαντικά.
Φωτογραφίες
Σε κάθε περίπτωση, η εκκίνηση είναι το ήμισυ του παντός. Η συνέχεια που θα δοθεί θα κτίσει πάνω στα πρώτα συμπερασμάτα:
Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία αναπόφευκτα θα επιβραδύνουν την πορεία της παγκόσμιας ναυτιλίας προς την απανθρακοποίηση. Το φυσικό αέριο παρά τη μεγάλη αύξηση της τιμής του που ακολουθει τις περιορισμένες παροχές του αγωγού Nord Stream 1 προς την Ευρώπη, κατοχυρώνει τη θέση του σαν μεταβατικό καύσιμο υπό τη μορφή LNG που μεταφέρεται σε όλο τον κόσμο από πλοία που συχνά ανήκουν σε Έλληνες πλοιοκτήτες. Η πρώτη φάση της απανθρακοποίησης θα εστιάσει σε καύσιμα πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα (μεθάνιο, μεθανόλη, συνθετικό μεθάνιο..) και θα συνοδευθεί από την επιταχυνόμενη ανάπτυξη συστημάτων δέσμευσης, χρήσης, αξιοποίησης και αποθήκευσης άνθρακα (CCSU), ώστε να επιτευχθεί τελικά μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Η επόμενη φάση που θα εστιάσει σε πράσινα καύσιμα (αμμωνία και υδρογόνο) ίσως θα πρέπει να συνοδευτεί, παρά τις κοινωνικές και νομικής φύσεως αντιρρήσεις που υπάρχουν και στην Ελλάδα, με την περαιτέρω ανάπτυξη μικρών φορητών πυρηνικών αντιδραστηρίων (SNR) που θα επιτρέψουν την παραγωγή πράσινου υδρογόνου σε ποσότητες ικανές να επιταχύνουν τους στόχους για το 2050.
Η πράσινη ναυτιλία σίγουρα δεν είναι μύθος αλλά για να γίνει πραγματικότητα, έστω και μακρινή, θα πρέπει μέσω της συνύπαρξης δημοσίων και ιδιωτικών φορέων να αντληθούν ποσά αρκετά μεγαλύτερα του €1 τρισεκατομμυρίου για να προωθηθούν, παράλληλα με την ανάπτυξη των πράσινων καυσίμων, συμπληρωματικές τεχνολογίες όπως η ανάπτυξη συστημάτων CCSU και μικρών πυρηνικών αντιδραστήρων 4ης γενεάς. Δεν μοιάζει δυνατό να επιτευχθεί η απανθρακοποίηση μόνο μέσω των πράσινων καυσίμων χωρίς τις παραπάνω συμπληρωματικές τεχνολογίες, των οποίων η ανάπτυξη έχει ήδη καθυστερήσει σημαντικά.
Φωτογραφίες